20 marca 2024 roku spotkaliśmy się, by dyskutować o jednej z najbardziej znanych i stale inspirujących historii – o książce „Dracula” Brama Stokera i jej wielu ekranizacjach. Wśród najchętniej oglądanych znalazły się klasyki kina: „Nosferatu – symfonia grozy” z 1922, „Nosferatu wampir” Herzoga z 1979 i „Dracula” Coppoli z 1992 roku. Adaptacji serialowo-filmowych nawiązujących do Draculi jest ponad 90!
„Dracula” Brama Stokera, opublikowana w 1897 roku, to przełomowa powieść, która ugruntowała wizerunek wampira jako ikonicznej postaci w literaturze i kulturze popularnej. Opowiedziana w formie epistolarnej historia starcia między tajemniczym hrabią Draculą a grupą ludzi, którzy próbują powstrzymać jego zło, zyskała ogromne uznanie dzięki atmosferze grozy, mrocznym motywom i psychologicznemu napięciu.
Książka stała się fenomenem wydawniczym, który nie tylko odniósł sukces w czasach Stokera, ale przez kolejne dekady inspirował niezliczone adaptacje filmowe, teatralne i literackie, a także rozwój całego gatunku horroru. Stoker wykorzystał elementy folkloru oraz lęki związane z seksualnością, śmiercią i nieznanym, co uczyniło „Draculę” dziełem uniwersalnym, oddziałującym na wyobraźnię czytelników różnych epok. Powieść do dziś pozostaje jednym z najsłynniejszych tekstów literackich, które nie tylko definiują klasyczny horror, ale też kształtują współczesne wyobrażenie o wampirach.
Dyskusja w klubie książkowym na temat książki Brama Stokera „Dracula” oraz jej adaptacji filmowych, w tym wersji Francisa Forda Coppoli („Dracula” z 1992 roku), Wernera Herzoga („Nosferatu wampir” z 1979 roku) i F.W. Murnaua („Nosferatu – symfonia grozy” z 1922 roku), skupiła się na analizie kulturowego znaczenia tej ikonicznej postaci oraz ewolucji wizerunku wampira w literaturze i filmie.
Uczestnicy podkreślili, że „Dracula” to nie tylko klasyczna opowieść grozy, ale także głęboko zakorzeniona w kontekście XIX-wiecznych lęków społecznych i kulturowych. Powieść została omówiona jako symboliczna historia o starciu między starożytnym, nadnaturalnym złem reprezentowanym przez hrabiego Draculę, a postępem naukowym i racjonalnością, uosabianymi przez Van Helsinga i jego towarzyszy. Dyskusja obejmowała także temat seksualności i represji wiktoriańskiej, widocznych w uwodzicielskich działaniach Draculi wobec Lucy i Miny.
Powieść była ceniona za epistolarne ujęcie, które budowało atmosferę tajemnicy i grozy. Niektórzy uczestnicy zauważyli jednak, że współczesny czytelnik może postrzegać styl narracji jako nieco archaiczny.
Dyskusja wykazała, że każda z adaptacji filmowych wnosi coś unikalnego do opowieści o Draculi, od przerażającego minimalizmu Murnaua, przez filozoficzną głębię Herzoga, po wizualny przepych Coppoli. Książka Brama Stokera została uznana za klasykę, która wyznaczyła standardy w literaturze grozy i stworzyła podstawy dla niezliczonych interpretacji. Uczestnicy zgodzili się, że „Dracula” jest uniwersalną historią, która wciąż inspiruje twórców i odbiorców, oferując nowe sposoby odczytania zarówno w kontekście literackim, jak i filmowym.
Zdjęcie: zdjęcie plakatu “Nosferatu – symfonia grozy” z 1922 roku. Copyright is believed to belong to the distributor of the film, Film Arts Guild or the publisher of the film.
Logo DKKiF: Book by Komkrit Noenpoempisut from the Noun Project