Przemoc stosowana przez kobiety : studium kryminologiczne
W opinii społecznej i licznych publikacjach funkcjonuje głęboko zakorzeniony stereotyp, że zjawisko przemocy ma charakter jednostronny: sprawcą przemocy jest mężczyzna, natomiast kobieta jawi się jako jej ofiara. Ten stereotyp jest tak głęboko osadzony w świadomości społecznej, że nie dostrzega się procesów i zdarzeń społecznych, które coraz dobitniej temu przeczą. Każdy publicznie
nagłośniony akt przemocy ze strony kobiety w stosunku do dziecka czy dorosłej ofiary traktuje się ciągle jako odosobniony incydent, a nie utrwalającą się tendencję i wynik postępujących na naszych oczach zmian cywilizacyjnych. Taki coraz bardziej skrzywiony obraz życia społecznego, obejmujący wzajemne relacje między kobietami i mężczyznami w domu i w pracy, przynosi poważne konsekwencje dla życia zbiorowego: rozpad rodziny, wzrost liczby rozwodów, spadek liczby satysfakcjonujących związków, szerzenie się kultury singli, zmiany w sferze preferowanych systemów wartosci, narastanie zjawiska maskulinizacji kobiet i zniewieścienia mężczyzn, niepokojące zmiany demograficzne.
Kobiety przejmują męskie wzorce zachowania, w tym również te, które polegają na agresywności i stosowaniu przemocy. W polecanej monografii autor przytacza argumenty na poparcie tezy, że współcześnie obie płcie sytuują się zarówno po stronie sprawców, jak i ofiar przemocy. Liczy, że właściwe zrozumienie charakteru przemocy w relacjach damsko-męskich będzie korzystne dla obu stron, w tym zdecydowanie dla kobiet, którym pomoże spojrzeć na przemoc także z innej perspektywy. Autor ma także nadzieję, iż sporządzone opracowanie pobudzi inicjatywy naukowe, służące wypracowaniu strategii i technik zapobiegania i przeciwdziałania opisanym postaciom i formom przemocy stosowanej przez kobiety, w tym domowej.
Do kogo może być kierowana ta publikacja?
Opracowanie jest adresowane do przedstawicieli nauk społecznych zajmujących się badaniem społecznych ról płci, interakcjami kobiet i mężczyzn oraz szybkim rozwojem tzw. kultury "unisex". Jego odbiorcami staną się również reprezentanci licznych zawodów zajmujących się prawnymi, psychosocjologicznymi i kryminologicznymi aspektami życia rodzin oraz bliskich związków mężczyzn i kobiet.
Zalety publikacji
Monografia wypełnia wyraźną lukę poznawczą. Ma charakter innowacyjny i multidyscyplinarny, a jej wnioski oparte są na aktualnych osiągnięciach nauk społecznych. Takie podejście pozwala na wszechstronne ujęcie zachodzących procesów. W sposób obiektywny i rzeczowy ukazuje, że gwałtownie narasta problem przemocy (psychicznej i fizycznej) stosowanej przez kobiety wobec mężczyzn, innych kobiet, dzieci oraz osób w podeszłym wieku. Takie ujęcie stwarza podstawy merytoryczne i metodologiczne do dalszej interdyscyplinarnego rozpoznawania struktury i dynamiki tego bardzo niepokojącego zjawiska społecznego i psychologicznego.
W Polsce potwierdzeniem podstawowych wniosków niniejszej monografii jest m.in. utrzymująca się od kilku lat wysoka fala przestępstw popełnianych przez kobiety, bulwersujące opinie publiczną zabójstwa dzieci przez matki, a także masowo występujące zjawisko manipulacji uczuciowych wobec mężczyzn i dzieci w licznych sprawach rozwodowych.
Autor w pracy przywołuje rezultaty badań zjawiska przemocy kobiet w kilkudziesięciu krajach świata.
Opracowanie pozbawione jest charakteru męskiego szowinizmu. Autor spostrzega problem w jego złożonych wymiarach, lubi i szanuje kobiety, w pełni docenia ich niezbywalne prawa do równouprawnienia we wszystkich sferach życia społecznego.
Opracowanie składa się z czterech części.
W pierwszej - omawiana jest przemoc stosowaną przez kobiety jako zjawisko społeczne. Przedstawiam je z wielu punktów widzenia. Przywołane są liczne wyniki badań socjologicznych, psychologicznych, pedagogicznych i kryminologicznych przeprowadzonych w około 50 krajach, w tym również w Polsce. Ukazana jest przemoc kobiet w sferze przestępstw agresywnych, w zespołach pracowniczych oraz w rodzinach.
Na przemoc stosowaną przez kobiety autor patrzy przez pryzmat kilkunastu dziedzin nauki, w tym filozofii, antropologii, biologii, etologii, neurofizjologii, genetyki, socjologii, psychologii i psychiatrii, seksuologii, gerontologii, kryminalistyki oraz innych dyscyplin naukowych.
W drugiej części opisywana jest symptomatologia przemocy stosowanej przez kobiety: środowisko rodziny jako miejsce występowania przemocy ze strony kobiet, motywy i pobudki kobiecej przemocy, syndrom maltretowanego męża, sylwetkę kobiety stosującej przemoc domową, a także najcięższą postać przemocy interpersonalnej, jaką jest zabójstwo dokonane przez kobietę na osobie bliskiej.
Trzecia część dysertacji odnosi się do metodologii oraz analizy i oceny wyników badań własnych. Przedmiotem badań jest reprezentatywna populacja pełnoletnich mężczyzn mieszkających w trzech województwach polski centralnej i wschodniej oraz w Łodzi i Warszawie.
Czwarta część rozprawy to wnioski. Jednym z nich jest konstatacja, że kobiety coraz częściej dopuszczają się przemocy wobec innych ludzi. Kobieca przemoc ma charakter pośredni, emocjonalny i niejawny (męska - bezpośredni, instrumentalny, fizyczny). Kobiety preferują przemoc psychiczną nad fizyczną, jakkolwiek dość powszechnie naśladują męskie wzorce przemocy. W Polsce, podobnie jak w wielu innych krajach świata, mężczyźni coraz częściej stają się ofiarami przemocy stosowanej przez kobiety w małżeństwach (związkach partnerskich). W naszym kraju w roku 1999 na jednego mężczyznę - ofiarę przemocy w rodzinie - przypadało 13 kobiet-ofiar tej przemocy, w roku 2011 - na jednego takiego mężczyznę przypadało już tylko 6 maltretowanych kobiet. Jest to jedna z licznych - przedstawionych przeze mnie - obserwacji kryminologicznych, które ukazują jak dynamicznie rośnie skala zjawiska ujętego w tytule opracowania.
Odpowiedzialność: | Marian Cabaj. |
Hasła: | Kobieta Patologia społeczna Przemoc kobiet wobec mężczyzn Monografia |
Adres wydawniczy: | Kraków : Oficyna Wydawnicza "Impuls", 2017. |
Wydanie: | Wydanie 2. |
Opis fizyczny: | 579 stron : ilustracje, wykresy ; 24 cm. |
Uwagi: | Bibliografia, netografia na stronach 529-556. |
Forma gatunek: | Książki. Publikacje naukowe. |
Dziedzina: | Prawo i wymiar sprawiedliwości Socjologia i społeczeństwo |
Zakres czasowy: | 1975-2011 r. |
Powstanie dzieła: | 2014 r. |
Skocz do: | Inne pozycje tego autora w zbiorach biblioteki |
Dodaj recenzje, komentarz |
- Słowo wstępne (Katarzyna Korpolewska) 11
- Podziękowania 17
- Część I
- Przemoc stosowana przez kobiety jako zjawisko społeczne
- Rozdział 1
- Wprowadzenie 21
- 1.1. Ekspozycja problemu 21
- 1.2. Przesłanki wyboru tematu 24
- 1.3. Proces zacierania się społecznych różnic między płciami 28
- 1.4. Stereotyp mężczyzny jako sprawcy przemocy 37
- 1.5. Domeny występowania przemocy stosowanej przez kobiety 49
- 1.5.1. Przestępczość agresywna kobiet 50
- 1.5.2. Przemoc ze strony kobiet w konfliktowych interakcjach
- wewnątrz zespołów pracowniczych 55
- 1.5.3. Przemoc kobiet w bliskich związkach z mężczyznami 58
- 1.6. Cele i struktura monografii 61
- Rozdział 2
- Pojęcie i definicje zjawiska przemocy 67
- 2.1. Językowa ewolucja pojęcia przemocy 67
- 2.2. Filiacje pojęciowe agresji i przemocy 69
- 2.3. Definicje przemocy w socjologii, pedagogice i psychologii 74
- 2.3.1. Definicje socjologiczne 74
- 2.3.2. Definicje pedagogiczne 75
- 2.3.3. Definicje psychologiczne 76
- 2.4. Definicje przemocy w judykaturze i doktrynie prawa karnego 79
- 2.5. Przemoc w ujęciu kryminologicznym 88
- Rozdział 3
- Etiologia zjawiska przemocy i jego rodzaje 99
- 3.1. Spór o naturę człowieka w dziejach myśli ludzkiej 99
- 3.2. Społeczne i psychologiczne przyczyny stosowania przemocy 111
- 3.2.1. Wpływ zaburzeń więzi emocjonalnych
- na występowanie przemocy 112
- 3.2.2. Wrogość i wrogie działania 118
- 3.3. Rodzaje i odmiany przemocy 124
- 3.3.1. Przemoc zbiorowa 124
- 3.3.2. Postacie przemocy według klasyfikacji
- Światowej Organizacji Zdrowia 126
- 3.3.3. Przemoc w rodzinie 127
- 3.3.4. Przemoc w miejscu pracy 131
- 3.3.5. Akty przemocy podczas masowych imprez sportowych 133
- Rozdział 4
- Kobiety – sprawczynie przestępstw i aktów przemocy
- w świetle teorii naukowych 141
- 4.1. Przestępstwa i akty przemocy dokonywane przez kobiety.
- Rys historyczny 141
- 4.2. Teorie wyjaśniające przestępczość kobiet 143
- 4.2.1. Koncepcje antropologiczne 143
- 4.2.2. Koncepcje biochemiczne 150
- 4.2.3. Koncepcje genetyczne 160
- 4.2.4. Teorie psychologiczne 168
- 4.2.5. Teorie socjologiczne 177
- 4.3. Teorie zintegrowane (wieloczynnikowe) 199
- Rozdział 5
- Badania nad przemocą kobiet na świecie 205
- 5.1. Badania w Stanach Zjednoczonych 207
- 5.2. Badania w wybranych krajach świata 218
- 5.3. Krytyka międzynarodowych ustaleń dotyczących symetrii
- przemocy między kobietami i mężczyznami 233
- 5.4. Krytyka badań nad przemocą fizyczną z pozycji kryminologii
- feministycznej 238
- Rozdział 6
- Badania nad przemocą kobiet w Polsce 241
- 6.1. Przestępstwa i akty przemocy ze strony kobiet 241
- 6.2. Fenomen „pokolenia transformacji” 259
- 6.3. Przesłanki demoralizacji dziewcząt 263
- 6.4. Rozmiary i dynamika przestępczości oraz demoralizacji dziewcząt
- w świetle orzeczeń sądów dla nieletnich 268
- 6.5. Agresywne zachowania wzajemne gimnazjalistek 276
- 6.6. Przestępczość agresywna kobiet – porównanie pięcioleci:
- 1975–1979 i 2007–2011 280
- 6.7. Przemoc stosowana przez kobiety w rodzinach na podstawie
- Niebieskiej Karty 285
- Część II
- Symptomatologia przemocy stosowanej przez kobiety
- Rozdział 7
- Rodzina jako środowisko występowania przemocy 297
- 7.1. Ewolucja modelu życia rodzinnego 297
- 7.2. Definicja przemocy w rodzinie 308
- 7.3. Przemoc stosowana przez kobiety w rodzinie 313
- 7.3.1. Estymacje dotyczące rozmiarów przemocy w rodzinie 313
- 7.3.2. Cykl rozwojowy aktów przemocy 318
- 7.4. Trudności w ujawnianiu przemocy stosowanej przez kobiety
- w rodzinie 320
- 7.5. Ujawnianie przypadków przemocy w rodzinie 323
- 7.6. Rozpoznawanie aktów przemocy stosowanej przez kobiety
- w rodzinie 325
- Rozdział 8
- Przejawy przemocy stosowanej przez kobiety wobec członków rodzin 331
- 8.1. Syndrom maltretowanego męża 331
- 8.2. Profil osobowości kobiety maltretującej męża (partnera) 338
- 8.3. Wiktymologia maltretowanego męża (partnera) 345
- 8.4. Motywy i pobudki przemocy stosowanej przez kobiety
- w rodzinie 355
- .5. Zaburzenia osobowości i dysfunkcje seksualne jako przyczyny
- i warunki towarzyszące przemocy kobiet wobec mężów
- (partnerów) 366
- .5.1. Zaburzenia osobowości 366
- .5.2. Problemy seksualne 374
- .5.3. Zaburzenia seksualne 384
- .6. Zabójstwo jako najcięższa postać przemocy
- stosowanej przez kobiety wobec męża (partnera) 389
- .7. Postawy agresywne kobiet wobec kobiet w rodzinie 411
- .7.1. Tło antagonizmów między kobietami 411
- .7.2. Trudne relacje matek i córek 416
- .8. Przemoc kobiet wobec osób starszych w rodzinie 425
- Rozdział 9
- Przemoc z punktu widzenia ruchu obrońców praw ojców i dzieci 437
- .1. Charakterystyka przedmiotu i celów działalności
- międzynarodowego ruchu ojcowskiego 437
- .2. Geneza ruchu obrońców praw ojców i dzieci w Polsce 441
- .3. Działalność programowa polskiego ruchu ojcowskiego 443
- .4. Przemoc kobiet w stosunku do mężów (partnerów) w sondażach organizacji ojcowskich 444
- .5. Zjawisko utrudniania ojcom kontaktów z dziećmi 447
- .6. Przeciwdziałanie manipulacjom dziećmi 462
- Część III
- Przemoc stosowana przez kobiety w małżeństwie
- (związku partnerskim) na podstawie badań własnych
- Rozdział 10
- Metodologia badań własnych 467
- 10.1. Cele i zakres badań 467
- 10.2. Hipotezy badawcze 468
- 10.3. Koncepcja i organizacja przedsięwzięć badawczych 469
- 10.3.1. Charakterystyka kwestionariusza ankiety 471
- 10.3.2. Dobór próby do badań i sposób przeprowadzenia
- wywiadu 472
- 10.3.3. Charakterystyka próby badawczej 473
- Rozdział 11
- Analiza i ocena wyników badań własnych 479
- 11.1. Wyniki ogólne 479
- 11.2. Wyniki szczegółowe 486
- 11.3. Ewaluacja wyników badań 511
- Część IV
- Wnioski
- Rozdział 12
- Wnioski w zakresie dotyczącym przemocy jako zjawiska społecznego 515
- Rozdział 13
- Wnioski w zakresie symptomatologii przemocy 521
- Rozdział 14
- Wnioski w zakresie badań własnych 527
- Bibliografia 529
- Aneks
- Załącznik 1. Statystyka przestępstw agresywnych
- w latach 1975–1979 559
- Załącznik 2. Statystyka przestępstw agresywnych
- popełnionych w 2007 roku 562
- Załącznik 3. Statystyka przestępstw agresywnych w 2008 roku 563
- Załącznik 4. Statystyka przestępstw agresywnych w 2009 roku 564
- Załącznik 5. Statystyka przestępstw agresywnych w 2010 roku 565
- Załącznik 6. Statystyka przestępstw agresywnych w 2011 roku 566
- Załącznik 7. Tabela krzyżowa 1 567
- Załącznik 8. Tabela krzyżowa 2 568
- Załącznik 9. Tabela krzyżowa 3 569
- Załącznik 10. Instrukcja dla ankietera 570
- Załącznik 11. Kwestionariusz ankiety skierowanej do zbiorowości
- pełnoletnich mężczyzn 572
Zobacz spis treści
Sprawdź dostępność, zarezerwuj (zamów):
(kliknij w nazwę placówki - więcej informacji)
Czytelnia nr 16
Plac Inwalidów 3
ul. gen. Józefa Zajączka 8
Sygnatura: 34
Numer inw.: 24674
Dostępność: tylko na miejscu