Pamięć, historia, zapomnienie
Tyt. oryg.: "Mémoire, l`histoire, l`oubli ".
Książka niniejsza to summa hermeneutyczna Paula Ricoeura. Scalając w jednym dziele swoje dotychczasowe rozważania nad rozumieniem i egzystencją człowieka, Ricoeur analizuje wnikliwie kondycję poznania historycznego. Książka, będąca efektem wieloletnich badań, składa się z trzech części, wyraźnie wyodrębnionych ze względu na temat i metodę. Pierwszej, poświęconej pamięci i zjawiskom
mnemonicznym, przyświeca hasło fenomenologii w husserlowskim sensie tego terminu. Druga - poświęcona historii - wchodzi w zakres epistemologii nauk historycznych. Trzecia - zwieńczona refleksją na temat zapomnienia - włącza się w nurt hermeneutyki historyczności kondycji istot ludzkich, którymi jesteśmy. W części pierwszej analizie poddany jest fenomen pamięci w całej swojej różnorodności, od wspomnienia przez przypomnienie i pamięć samego siebie. W drugiej autor bada status świadectwa oraz archiwów, dialektykę wyjaśniania i rozumienia oraz retorykę historiografii. W trzeciej zajmuje się egzystencjalnymi - a więc czasowymi warunkami poznania historycznego oraz zapomnieniem, zawieszonym między zatarciem śladów przeszłości a koniecznością ich utrwalania. Dzieło to jest adresowane do wielu czytelników. Filozofowie rozpoznają w nim zwieńczenie hermeneutyki filozoficznej na miarę Prawdy i metody Hansa-Georga Gadamera. Historycy - teoretyczną refleksję nad historiografią. Przedstawiciele nauk społecznych - użyteczne narzędzia do analizy pamięci zbiorowej. Badacze literatury zaś w prezentowanej tu książce znajdą dobrze im znane tematy - jak narracja, pamięć, egzystencja - w nowej, filozoficznie podbudowanej perpektywie.
Zobacz pełny opis| Odpowiedzialność: | Paul Ricoeur ; przekł. Janusz Margański. |
| Seria: | Horyzonty Nowoczesności : teoria, literatura, kultura : t. 54 |
| Hasła: | Fenomenologia Historiografia Teoria poznania Materiały pomocnicze dla szkół wyższych |
| Adres wydawniczy: | Kraków : Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, 2006. |
| Opis fizyczny: | 689, [7] s., [2] k. tabl. : il. ; 21 cm. |
| Uwagi: | Tyt. oryg.: "Le mémoire, l`histoire, l`oubli" 2000. Indeksy. |
| Przeznaczenie: | Podręcznik akademicki. |
| Skocz do: | Inne pozycje tego autora w zbiorach biblioteki |
| Dodaj recenzje, komentarz |
- SPIS TREŚCI: Pamięć, historia, zapomnienie
- Słowo wstępne
- Część pierwsza. O pamięci i przypomnieniu
- 1. Pamięć i wyobraźnia
- Uwaga wstępna
- I. Dziedzictwo greckie
- 1. Platon: teraźniejsze przedstawienie rzeczy nieobecnej
- 2. Arystoteles: „pamięć obraca się wokół przeszłości”
- II. Zarys fenomenologii pamięci
- III. Pamięć i obraz
- 2. Ćwiczenie pamięci: używanie i nadużywanie
- Uwaga wstępna
- I. Nadużycia pamięci sztucznej: ekscesy zapamiętywania
- II. Nadużycia pamięci naturalnej: blokady pamięci, manipulacje; pamięć sterowana
- 1. Poziom patalogiczno-terapeutyczny: pamięć zablokowana
- 2. Poziom praktyczny: pamięć manipulowana
- 3. Poziom etyczno-polityczny: pamięć zobowiązana
- 3.Pamięć indywidualna, pamięć zbiorowa
- Uwaga wstępna
- I. Tradycja wzroku wewnętrznego
- 1. Augustyn
- 2. John Locke
- 3. Husserl
- II. Wzrok zewnętrzny: Maurice Halbwachs
- III. Trzy podmioty atrybucyjne wspomnienia: ja, zbiorowość, bliscy
- Część druga. Historia, epistemologia
- Wstęp. Historia: lek czy trucizna
- 1. Faza dokumentalna: pamięć zarchiwizowana
- Uwaga wstępna
- I. Przestrzeń zamieszkiwana
- II. Czas historyczny
- III. Świadectwo
- IV. Archiwum
- V. Dowód dokumentalny
- 2. Wyjaśnienie/rozumienie
- Uwaga wstępna
- I. Awans historii mentalności
- II. Rzecznicy ścisłości: Michel Foucault, Michel de Certeau, Norbert Elias
- III. Skale i ich zmienność
- IV. Od idei mentalności do idei reprezentacji
- 1. Skala skuteczności lub przymusowości
- 2. Skala stopni legitymizacji
- 3. Skala nieilościowych aspektów czasów społecznych
- V. Dialektyka reprezentacji
- 3. Historyk i reprezentacja
- Uwaga wstępna
- I. Reprezentacja i narracja
- II. Reprezentacja i retoryka
- III. Reprezentacja i historyk. Prestiż obrazu
- IV. Zastąpienie
- Część trzecia. Kondycja historyczna
- Wstęp. Brzemię historii i ahistoryczność
- 1. Krytyczna filozofia historii
- Uwaga wstępna
- I. Die Geschichte selber – „sama historia”
- II. „Nasza“ nowoczesność
- III. Historyk i sędzia
- IV. Interpretacja w historii
- 2. Historia i czas
- Uwaga wstępna
- I. Czasowość
- 1. Bycie ku śmierci
- 2. Śmierć w historii
- II. Historyczność
- 1. Trajektoria terminu Gesichlichkeit
- 2. Historyczność a historiografia
- III. Bycie „w” czasie
- 1. Droga nieautentyczności
- 2. Bycie-w-czasie i dialektyka pamięci i historii
- IV. Niesamowitość historii
- 1. Maurice Halbwachs: pamięć roztrzaskana przez historię
- 2. Yerushalmi: „niedogodności historiografii”
- 3. Pierre Nora: niezwykłe miejsca historii
- 4. Zapomnienie
- Uwaga wstępna
- I. Zapomnienie i zacieranie śladów
- II. Zapomnienie i trwałość śladów
- III. Zapomnienie przywołania: użycie i nadużycie
- 1. Zapomnienie i pamięć zablokowana
- 2. Zapomnienie i pamięć zmanipulowana
- 3. Nakaz zapomnienia: amnestia
- Zakończenie. Trudne wybaczenie
- I. Równanie wybaczenia
- 1. Głębokość: wina
- 2. Wysokość: wybaczenie
- II. Odyseja ducha wybaczenia: poprzez instytucje
- 1. Wina kryminalna a nieprzedawnianie
- 2. Wina polityczna
- 3. Wina moralna
- III. Odyseja ducha wybaczenia: etap wymiany
- 1. Ekonomia daru
- 2. Dar i wybaczenie
- IV. Powrót do siebie
- 1. Wybaczenie i obietnica
- 2. Uwolnić podmiot od jego czynu
- V. Domknięcie marszruty: rekapitulacja
- 1. Pamięć fortunna
- 2. Historia niefortunna?
- 3. Wybaczenie i zapomnienie
- Indeks nazwisk
- Indeks pojęć
Zobacz spis treści
Sprawdź dostępność, zarezerwuj (zamów):
(kliknij w nazwę placówki - więcej informacji)
Czytelnia nr 16
Plac Inwalidów 3
ul. gen. Józefa Zajączka 8
Sygnatura: Magazyn: 930
Numer inw.: 14971
Dostępność: tylko na miejscu
Inne pozycje tego autora w zbiorach biblioteki:
