Wolność a wartości : Max Scheller, Nicolai Hartmann, Dietrich von Hildebrand, Hans Reiner
Pytanie o wolność można stawiać na różnym gruncie, przy różnych założeniach, w różnych aksjologiach i etykach - obiektywistycznych, subiektywistycznych, relacjonistycznych, absolutystycznych, relatywistycznych. Przy czym pytanie to dotyczy przede wszystkim relacji między osobą a wartościami moralnymi. Inne rodzaje wartości - np. użyteczność, wartość estetyczna, hedoniczna - mogą realizować
się w swoim nosicielu, mimo, że nie jest on wolny. Takie pytanie o wolność jest szczególnie ważne na gruncie etyki obiektywistycznej i absolutystycznej. Ujęcie wartości jako niezależnych od ludzkiego wartościowania, ocen i uznania powoduje, że problem wolności nabiera takiego podstawowego znaczenia, jakiego nie ma w innych wersjach myśli etycznej. Jeżeli bowiem wartości nie zależą od człowieka, to czy człowiek zależy od nich? Jeżeli wartości, jak mówi tradycja obiektywistyczna, nie powstają w wyniku ludzkiej aktywności, lecz stanowią jej warunek i kryterium, to czy w ogóle można zasadnie mówić o podmiotowej roli człowieka w świecie? Jeżeli wartości stanowią dziedzinę w pewien sposób niezależną, to czy jest w człowieku miejsce na wolność wobec nich?
Zobacz pełny opisOdpowiedzialność: | Leszek Kopciuch. |
Hasła: | Hartmann, Nicolai - (1882-1950) Hildebrand, Dietrich von - (1889-1977) Reiner, Hans - (1963- ) Scheler, Max - (1874-1928) Antropologia filozoficzna Wartość - filozofia Wolność - filozofia |
Adres wydawniczy: | Lublin : Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2010. |
Opis fizyczny: | 337 s. ; 24 cm. |
Uwagi: | Bibliogr. s. 307-328. Indeks. |
Skocz do: | Dodaj recenzje, komentarz |
- Wprowadzenie
- ROZDZIAŁ I
- Problem z wolnością w Der Formalismus in der Ethik und die materiale Wertethik Maxa Schelera
- 1. Uwagi wstępne
- 2. Struktura działania i woli
- 3. Odczuwanie wartości i preferowanie a wola
- 4. Inne prace
- 5. Rekapitulacja
- ROZDZIAŁ II
- Struktura i hierarchia wartości według Nicolaia Hartmanna
- 1. Uwagi wstępne
- 2. Materia wartości, charakter wartości, powinność
- 3. Rodzaje powinności
- 4. Obowiązywanie wartości i jej domaganie się
- 5. Rodzaje i hierarchia wartości
- 6. Rekapitulacja
- ROZDZIAŁ III
- Typy ważności i typy wartości według Dietricha von Hildebranda
- 1. Uwagi wstępne
- 2. To, co subiektywnie zadowalające
- 3. Obiektywne dobra
- 4. Wartość i jej rodzaje
- 5. Rodzaje powinności
- 6. Materialny pluralizm Hartmanna a materialny monizm Hildebranda
- 7. Rekapitulacja
- ROZDZIAŁ IV
- Typologia wartości w aksjologii Hansa Reinera
- 1. Uwagi wstępne
- 2. Wartość i jej rodzaje
- 3. Powinność czynu a wysokość wartości
- 4. Działanie prawidłowe a działanie moralne
- 5. Rekapitulacja
- ROZDZIAŁ V
- Odpowiedź na wartość w aksjologii Dietricha von Hildebranda
- 1. Uwagi wstępne
- 2. Odpowiedź jako przeżycie intencjonalne
- 3. Odpowiedzi uczuciowe i wolitywne
- 4. Poruszenie przez wartość
- 5. Odpowiedź wolitywna jako przeżycie powinności
- 6. Odpowiedź wolitywna a struktura działania
- 7. Rekapitulacja
- ROZDZIAŁ VI Poznanie wartości a postawy fundamentalne u Dietricha von Hildebranda
- 1. Uwagi wstępne
- 2. Postrzeganie wartości
- 3. Ujmowanie źródłowe a struktura wartości
- 4. Poznanie wartości a osobowe postawy
- 5. Rekapitulacja
- ROZDZIAŁ VII
- Czucie wartości i jego przedmiot według Nicolaia Hartmanna
- 1. Uwagi wstępne
- 2. Przedmiot czucia wartości
- 3. Czucie wartości a wolność
- 4. Rekapitulacja
- ROZDZIAŁ VIII
- Antynomie wartości i wolności u Nicolaia Hartmanna
- 1. Uwagi wstępne
- 2. Antynomia powinności i antynomia autonomii
- 3. Rozwiązanie antynomii i metafizyka wolnej woli
- 4. Wolność woli jako fenomen
- 5. Wolność religijna i jej antynomie
- 6. Wolność woli wobec warstw świata realnego
- 7. Rekapitulacja
- ROZDZIAŁ IX Wolność bezpośrednia, współdziałająca i pośrednia u Dietricha von Hildebranda
- 1. Uwagi wstępne
- 2. Wolność bezpośrednia i pośrednia
- 3. Wolność w odpowiedzi wolitywnej
- 4. Wolność współdziałająca w odpowiedziach uczuciowych
- 5. Wolność postawy fundamentalnej
- 6. Rekapitulacja
- ROZDZIAŁ X
- Fenomenologia wolności u Hansa Reinera
- 1. Uwagi wstępne
- 2. Systematyczne podziały z Diephilosophische Ethik
- 3. Wolność jako przeżycie możności
- 4. Struktura działania
- 5. Aktywność postanowienia i postawy wolitywnej
- 6. Powinność a wola
- 7. Rekapitulacja
- Podsumowanie: zasadnicza trudność wolności?
- Aneks: czy wartość moralna może być w ogóle celem działania?
- Bibliografia
Zobacz spis treści
Sprawdź dostępność, zarezerwuj (zamów):
(kliknij w nazwę placówki - więcej informacji)